Ηθοποιός, πολιτικός, μα πάνω απ’ όλα άνθρωπος. 28 ημέρες συμπληρώνονται σήμερα από το «φευγιό» του Κώστα Καζάκου. Του μεγάλου Έλληνα ηθοποιού που σφράγισε με την παρουσία του τη χρυσή εποχή του Ελληνικού κινηματογράφου και θριάμβευσε για 60 και πλέον χρόνια στο θεατρικό σανίδι.
Όμως, αυτή είναι η γνωστή του ιδιότητα. Αυτή που δεν γνωρίζει ο πολύς κόσμος είναι την πολυετή ενασχόλησή του με τα κοινά και την πολιτική διαδρομή του που ήταν συνυφασμένη με το Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδος.
Τα χρόνια στον Πύργο «σφραγίδα» στην πολιτική του πορεία
Και δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς, αφού από την ηλικία των 13 ετών ο πατέρας του απολύθηκε από τη δουλειά του στο δημόσιο, φυλακίστηκε και εξορίστηκε για τα αριστερά του πολιτικά φρονήματα. Ήταν τότε, που ο ίδιος ο Καζάκος και η μητέρα τους με τα τρία αδέλφια του αναγκάστηκαν να αφήσουν τον Πύργο για τη «ζούγκλα» της Αθήνας. Όπως ο ίδιος είχε με πόνο εξομολογηθεί για τη σκληρή εποχή του μετεμφυλιακού κράτους: «Δεν μπορούσαμε να ζήσουμε εκεί κάτω λόγω του εμφυλιακού μίσους και ήρθαμε τέσσερα κουτσούβελα και η μάνα μου στην Αθήνα. Ήρθαμε στην Αθήνα για να χαθούμε μέσα στο πλήθος. Να μην είμαστε στόχος της Ασφάλειας. Το κυνηγητό ήταν άγριο…».
Πίσω στον Πύργο και τα πρώτα χρόνια της ζωής του, ο Κώστας Καζάκος μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που σίγουρα τον «σημάδεψε» πολιτικά για όλη του τη ζωή. «Από τα παιδικά μου χρόνια στον Πύργο όλες μου οι επιρροές ήταν από τον χώρο της Αριστεράς. Στην κατοχή το σπίτι μας ήταν κέντρο διερχομένων. Ερχόντουσαν δέκα δέκα από το βουνό οι αντάρτες, κοιμόντουσαν σ’ εμάς και φεύγανε πάλι το πρωί…». Σε αυτό το περιβάλλον μεγάλωσε, με αυτές τις πολιτικές αξίες γαλουχήθηκε, οπότε η πολιτική και κοινωνική στάση που επέδειξε στην πορεία της ζωής του ήταν -μάλλον- αναμενόμενη.
Το «Μεγάλο μας τσίρκο»: Η παράσταση – αντίσταση εναντίον της Χούντας
Τις δεκαετίες του ‘50 και του ΄60 που το ΚΚΕ είναι στην παρανομία ο Καζάκος οργανώνεται στην ΕΔΑ. Τα χρόνια της δικτατορίας δίνει τον δικό του αγώνα για την ελευθερία, χρησιμοποιώντας ως ορμητήριο το θέατρο. Ανεβάζει με την Τζένη Καρέζη, με την οποία είναι παντρεμένος από το 1968, πολιτικά έργα. Κορυφαίο όλως το θρυλικό «Μεγάλο μας τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, με την μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου και την συμμετοχή του μοναδικού Νίκου Ξυλούρη. Τα πολιτικά μηνύματα κατά της Χούντας είναι πολλά αλλά καμουφλαρισμένα. «Τα μπλέκαμε όσο μπορούσαμε, τα στέλναμε ανάποδα τα κείμενα για να μην καταλαβαίνουν. Όμως μυρίστηκαν ότι κάτι πάει να γίνει και ήρθαν στη γενική δοκιμή να δουν την παράσταση. Μάζεψα τον θίασο και αποφασίσαμε να παίξουμε την παράσταση με τέτοιο τρόπο που να μην καταλάβουν τίποτα. Κανονικά κράταγε τρεις ώρες η παράσταση. Στη γενικά την παίξαμε μέσα σε μία ώρα! Φυσέκι!»
Από τις 26 Ιουνίου του 1973 που έγινε η πρεμιέρα στο θέατρο δεν έπεφτε καρφίτσα. Το Νοέμβριο του 1973 η Τζένη Καρέζη θα συλληφθεί και θα μείνει στην απομόνωση για περισσότερες από είκοσι μέρες. Η λογοκρισία σημειώνει μια πρώτη μεγάλη νίκη, οι μέρες της, όμως, είναι μετρημένες.
Η μεταπολίτευση, η ένταξη στο ΚΚΕ και ο Χαρίλαος Φλωράκης
Αμέσως μετά τη μεταπολίτευση η πορεία του Κώστα Καζάκου είναι προδιαγεγραμμένη. Γίνεται ενεργό μέλος του ΚΚΕ και συμμετέχει δυναμικά σε όλες τις κοινωνικές – πολιτικές δράσεις και σε διαμαρτυρίες. Λίγο μετά το 13ο Συνέδριο το 1990, όπου το ΚΚΕ είχε περιέλθει σε βαθιά κρίση, ο Κώστα Καζάκος τηλεφώνησε στον τότε γραμματέα Χαρίλαο Φλωράκη, προκειμένου να τον επισκεφτεί μαζί με την Τζένη Καρέζη. Στο ραντεβού που έγινε στο σπίτι του γραμματέα, ο Καζάκος έδειξε τις προθέσεις του από την υποδοχή, αγκαλιάζοντας σφικτά τον Φλωράκη. Στη συνέχεια, όρθιος όπως ήτανε, έβγαλε ένα παράπονο, λέγοντας ότι: «Εσείς καλείτε τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες να σταθούν στο πλευρό του Κόμματος, καλείτε ακόμα να συμπαρασταθούν και εκείνοι που δεν υπήρξαν κομμουνιστές, σέβονταν όμως, αναγνώριζαν τον ρόλο του στους αγώνες. Εμένα δεν μου κάνατε ούτε ένα τηλέφωνο, δεν με χρειάζεστε;». Ο Χαρίλαος Φλωράκης του απάντησε ότι: «Σε τέτοιες στιγμές δεν είναι πάντα πρακτικό να παίρνεις τηλέφωνο και να ρωτάς εσύ με ποια πλευρά είσαι;» και τότε ο Καζάκος ανταπάντησε με θυμό: «Τι να με ρωτήσετε, δεν ξέρατε ότι εγώ δεν θα μπορούσα να είμαι πουθενά αλλού εκτός από εδώ; Με το ΚΚΕ».
Η βουλή και η επιθυμία για αποχαιρετισμό στον Περισσό
Ο Κώστας Καζάκος ήταν πάντα και σταθερά στο πλευρό του ΚΚΕ. Από το 2007 έως το 2012 διατέλεσε και βουλευτής του Κόμματος, εκλεγμένος ως επικεφαλής με το ψηφοδέλτιο επικρατείας, τόσο στις εκλογές του 2007, όσο και σε αυτές το 2009. Το 2012 κατήλθε στο ψηφοδέλτιο Ηλείας του ΚΚΕ, δίχως όμως να καταφέρει να εκλεγεί, αφού το Κομουνιστικό Κόμμα δεν πήρε κάποια από τις πέντε έδρες στον νομό.
Όπως ο πολιτικός τους βίος είχε τη σφραγίδα του Κόμματος, έτσι επέλεξε να είναι και ο θάνατός του. Η πολιτική τελετή αποχαιρετισμού του Κώστα Καζάκου διοργανώθηκε από το ΚΚΕ, την τελευταία σύζυγό του -επίσης από τον Πύργο- ηθοποιό Τζένη Κόλλια και τα τέσσερα παιδιά του, στο Αίθριο του Περισσού.
Ο ίδιος επέλεξε να περάσει στην αιωνιότητα, μέσω την πολιτική του ιδιότητας, η οποία ήταν σταθερά και μόνο δίπλα στο Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.
