Η αύξηση των βιώσιμων ρυθμίσεων, οι βελτιώσεις στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό, η προστασία των ακινήτων των ευάλωτων νοικοκυριών και ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας αποτέλεσαν τα θέματα – αιχμής της συνάντησης που είχε χθες με τις Εταιρείες Διαχείρισης Κόκκινων Δανείων (Servicers) o Υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης.
Όπως ήταν φυσικό ο κ. Χατζηδάκης ζήτησε αρχικά να ενημερωθεί για την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους και τη στρατηγική που θα εφαρμοστεί από εδώ και στο εξής. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ένωση των Servicers ενημέρωσε ότι τους πρώτους μήνες του 2023 καταγράφεται ως προς τις διμερείς ρυθμίσεις δανείων βελτίωση 35% σε σχέση με το 2022 και ξεπέρασαν το στόχο που είχε τεθεί στα τέλη της περασμένης χρονιάς. Σημειώθηκε επίσης η αύξηση στις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού καθώς μέχρι τον Ιούνιο είχαν ολοκληρωθεί 6.254 επιτυχείς ρυθμίσεις που αντιστοιχούν σε 2,33 δισ. ευρώ αρχικών οφειλών.
Ωστόσο από την πλευρά του, ο Κ. Χατζηδάκης ζήτησε να αυξηθεί περαιτέρω ο ρυθμός των ρυθμίσεων και τόνισε ότι προς αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να συμβάλουν οι βελτιώσεις που είναι προγραμματισμένες να γίνουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό οι οποίες εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν την παραγωγή περισσότερων και πιο ποιοτικών λύσεων θεραπείας κόκκινων οφειλών.
Δύο αλλαγές στον εξωδικαστικό
Μεταξύ των στόχων που έχει θέσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης περιλαμβάνεται και η επιτυχής αναδιάρθρωσή κόκκινων δανείων από τις εταιρείες διαχείρισης, με στόχο μέσα στην επόμενη πενταετία τουλάχιστον 15 – 20 δισ. ευρώ να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα ως «πράσινα».
Τόσο στο υπουργείο Οικονομικών, όσο και στον κλάδο των servicers θεωρούν ότι η αξιοποίηση του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την επιτάχυνση του συγκεκριμένου έργου. Μπορεί να έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος ως σήμερα, ωστόσο εκτιμούν ότι περαιτέρω βελτιώσεις θα οδηγήσουν σε αύξηση του αριθμού των βιώσιμων ρυθμίσεων.
Η πρώτη αλλαγή αφορά στον τρόπο υπολογισμού του ποσού ανάκτησης από τη ρευστοποίηση των ενεχύρων που συνοδεύουν τα χρέη ενός οφειλέτη, προς την κατεύθυνση μείωσής του. Με δεδομένο ότι η καθαρή παρούσα αξία των δόσεων μίας ρύθμισης δεν μπορεί να υπολείπεται της εκτιμώμενης εμπορικής αξίας ενός ακινήτου, αφαιρουμένων των εξόδων για τον πλειστηριασμό του, μία τέτοια παρέμβαση θα έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή ευνοϊκότερων, άρα και πιο βιώσιμων ρυθμίσεων.
Η δεύτερη αλλαγή, την οποία ζήτησαν οι servicers από το υπουργείο Οικονομικών και σύμφωνα με πληροφορίες έγινε αποδεκτή, αφορά στην υποχρέωση του δανειολήπτη να καταβάλλει μία μικρή προκαταβολή πριν την ενεργοποίηση της λύσης αποπληρωμής που του προτείνεται. Κι αυτό διότι έχει παρατηρηθεί πως ένα υψηλό ποσοστό όσων δέχονται μία ρύθμιση, δεν ξεκινά ποτέ την εξόφλησή της.
Ο φορέας ακινήτων
Παράλληλα οι εκπρόσωποι των servicers έθεσαν στον υπουργό και το ζήτημα της δημιουργίας του φορέα απόκτησης ακινήτων ευάλωτων νοικοκυριών, που έχει καθυστερήσει πολύ.
Σύμφωνα με πηγές από τον κλάδο, θα πρέπει να βρεθεί μία λύση το συντομότερο δυνατό, καθώς τα επόμενα χρόνια θα κινδυνεύσουν τα σπίτια των πιο αδύναμων νοικοκυριών, που υπολογίζονται σε 30.000 – 50.000.
Όπως λένε οι ίδιοι κύκλοι, με δεδομένο ότι η λύση προσέλκυσης ιδιωτών επενδυτών δεν φαίνεται να περπατάει, η κυβέρνηση θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο ο φορέας να λειτουργήσει ως κρατικός. Σε αυτήν την περίπτωση, θα απαιτηθούν περί τα 3 – 5 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότησή του από το Δημόσιο.
Με τον τρόπο αυτό, θα διασφαλιστεί η στέγη των δανειοληπτών που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους, δίνοντας οριστική λύση σε αυτό το ευαίσθητο κοινωνικό ζήτημα.
Νέος κώδικας δεοντολογίας
Τέλος ο κ. Χατζηδάκης ενημέρωσε τους Servicers ότι η Κυβέρνησης, στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας, προωθεί νομοθετικά ένα νέο σφιχτό πλαίσιο κανόνων δεοντολογίας αλλά και τα funds που δραστηριοποιούνται στη δευτερογενή αγορά διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η Κοινοτική Οδηγία πρέπει να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως την 29η Δεκεμβρίου 2023. Οι νέοι κανόνες θα ισχύσουν από την 30ή Δεκεμβρίου 2023.
Οι αλλαγές που θα φέρει η ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας για τους servicers και τα funds βασίζονται στη διαφάνεια ως προς την ενημέρωση των δανειοληπτών αλλά και στην καλύτερη εξυπηρέτησή τους. Συγκεκριμένα θα πρέπει:
- Να παρέχουν αναλυτική πληροφόρηση προς τους δανειολήπτες (όλων των κατηγοριών χορηγήσεων) σχετικά με την αγορά του δανείου από τα funds.
- Αναλυτική ενημέρωση για τους ακριβείς όρους της συμφωνίας που κάνουν οι servicers με τον αγοραστή όσον αφορά το δάνειο.
- Την τήρηση αρχείων με όλες τις λεπτομέρειες των δανειακών χαρτοφυλακίων.
- Τη διακράτηση κεφαλαίων πελατών και
- τους λεπτομερείς όρους ανάθεσης των υποθέσεων σε τρίτους.
